نه تنها چشم گوزن شمالی زیباست، بلکه یک شگفتی علمی است. چشمان این حیوان از رنگ طلایی به آبی تیره از تابستان به زمستان تغییر می کند و به آن کمک می کند تا در سطوح نوری بسیار متفاوت ببیند.
چه اتفاقی می افتد؟
قسمتی که تغییر رنگ می دهد تاپتوم لوسیدوم نامیده می شود. این لایه ای براق و آینه ای در پشت شبکیه است که به برخی از حیوانات کمک می کند تا در تاریکی ببینند. هنگامی که نور وارد چشم می شود، مقدار زیادی از آن به سلول های حساس شبکیه چشم برخورد می کند. اما گاهی اوقات آن را از دست می دهد. Tapetum lucidum به چشم فرصتی دوباره برای تشخیص نور با بازتاب مجدد آن به سمت شبکیه می دهد. به همین دلیل است که برخی از پستانداران، از جمله گربه ها، چشمانی دارند که به نظر می رسد وقتی نور به آنها می تابد می درخشد.
در بسیاری از حیوانات، این لایه بازتابنده به طور دایم به رنگ طلایی می درخشد در حالی که چشمان گوزن شمالی در ماه های تابستان طلایی است، در زمستان لایه آنها آبی می شود.
چرا تغییر رنگ؟
دانشمندان فکر می کنند رنگ آبی به جذب نور بیشتر کمک می کند. حیواناتی که در قطب شمال زندگی می کنند، تغییرات چشمگیری در سطح نور، با ساعات طولانی نور روشن در تابستان و تقریبا تاریکی مطلق در زمستان را تجربه می کنند.
یک نظریه این است که در زمستان، فشار داخل چشم حیوان به دلیل تلاش برای گشاد و بزرگ نگه داشتن مردمک ها برای ماه ها متوالی افزایش می یابد.
فشار، مایع را از تاپتوم لوسیدوم که بیشتر از فیبرهای کلاژن تشکیل شده است، خارج می کند. در نتیجه، الیاف محکم تر به هم بسته می شوند و شروع به بازتاب طول موج های آبی نور به جای زرد می کنند.
چشم های آبی بیش از هزار برابر بیشتر از چشم های زرد تابستانی به نور حساس می شوند و دید گوزن شمالی را کاملاً با زیستگاهش سازگار می کند.